تنها راه نجات مردم قم

احیاء ظرفیت‌های ملی و بین المللی و تخصیص اعتبارات ملی به قم، تنها راه حل مشکلات انباشه در قم است.

این روز‌ها هرچه به ایام تبلیغات و روز انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی نزدیک‌تر می‌شویم، نامزد‌های انتخابات از مشکلات مردم بیشتر می‌گویند تا بلکه بیش از سایر رقبا جلب توجه کنند.

ولی مردمی که مشکلات را با همه وجود لمس کرده اند دیگر دنبال شنیدن تکراری این مشکلات نیستند، آن هم از زبان یک نماینده یا مسئول سابق که خودش نیز مسئول وضعیت کنونی است.

امروز جامعه به دنبال کسی می‌گردد که فارغ از رویکرد سیاسی یا جناحی اش نسخه مناسبی برای حل مشکلات داشته باشد و از آن مهمتر توان و شجاعت لازم برای تحقق این برنامه را تا حل کامل مسائل مردم داشته باشد.

البته برای گفتن درمان باید درد را نیز به درستی تشخیص داد و علاوه بر درد، شخص بیمار و ضعف‌ها و قوت‌های او را نیز به درستی بشناسیم.

استان قم دارای عقب ماندگی‌های بسیاری است که نتیجه ناکارآمدی، گاهی فساد و از همه مهمتر عدم تشخیص ظرفیت‌ها و اولویتهاست.

•بافت چند قومیتی، چند ملیتی و چند فرهنگی در استان قم، اگرچه از یکسو فرصتی کم نظیر برای توسعه استان است، ولی به دلیل عدم توجه و برنامه ریزی اصولی در این زمینه، اکنون به صورت یک تهدید در حوزه فرهنگ عمومی و حتی امنیت بروز کرده است.

•ظرفیت عظیم علمی شامل جوانان تحصیل کرده، اساتید و پژوهشگران و مؤسسات علمی متعدد و متنوع در قم، به علت عدم برنامه ریزی و در پی آن عدم تخصیص اعتبارات هدفمند و راهبردی موجب معطل ماندن این ظرفیت‌ها و گاه به تعطیلی کشانده شدن آن‌ها شده است. در حالی که این ظرفیت در عداد ملی و بین المللی است، ولی متأسفانه اعتبارات مرتبط با آن در زیر سایه نگاه استانی و جمعیتی، بسیار ناچیز و کم‌تر از ظرفیت موجود است.

•عدم تناسب زیرساخت‌های بخش گردشگری با ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه استان در حوزه گردشگری، به ویژه گردشگری مذهبی و علمی موجب شده است تا یک فرصت بی بدیل و طلایی نه تنها به بهره برداری (فرهنگی و اقتصادی) نرسد بلکه در شرایط خاص مانند مناسبت‌های مذهبی به یک تهدید شهری تبدیل شود.

•در حالی که سالیان متمادی است هنرمندان قم در محافل هنری ملی و بین المللی خوش می‌درخشند و بار‌ها در تولیدات هنری خود نشان داده اند که ظرفیتی ملی و بین المللی دارند و در حالی که هم اکنون بسیاری از هنرمندان مطرح ملی نیز اهل قم هستند، ولی همچنان در عرصه هنر و رسانه نگاه استانی به قم دارند و به تبع آن، بودجه و اعتبارات هنری و رسانه‌ای قم، با شاخص استانی و جمعیتی برآورد و تخصیص داده می‌شود. این خطای محاسباتی موجب معطل ماندن یا تعطیلی بسیاری از ظرفیت‌های حقیقی و حقوقی قم در عرصه هنر و رسانه شده است. ظرفیتی که در صورت فعالسازی می‌توانست و می‌تواند بسیاری از مشکلات فرهنگی و اجتماعی کل جامعه را حل کند.

•ظرفیت عظیم علمی شامل جوانان تحصیل کرده، اساتید و پژوهشگران و مؤسسات علمی متعدد و متنوع در قم، به علت عدم برنامه ریزی و در پی آن عدم تخصیص اعتبارات هدفمند و راهبردی موجب معطل ماندن این ظرفیت‌ها و گاه به تعطیلی کشانده شدن آن‌ها شده است. در حالی که این ظرفیت در عداد ملی و بین المللی است، ولی متأسفانه اعتبارات مرتبط با آن در زیر سایه نگاه استانی و جمعیتی، بسیار ناچیز و کم‌تر از ظرفیت موجود است.

•مشکلات عدیده دیگری همچون بیکاری، کوچک شدن سهم استان در تولیدات کشاورزی، مهاجرت از روستا‌ها به شهرها، فقدان برنامه ریزی جهت توسعه شهری، ضعف در زیرساخت‌های تجاری و حمل و نقل و ... نیز وجود دارد که فرصت شرح آن در این مجال نیست.

این حجم انبوه از عقب ماندگی‌های بنیادین، تنها با تغییر نگاه به قم از یک استان کوچک محلی به یک منطقه راهبردی ملی و بین المللی محقق می‌شود. با این چرخش نگاه (از سیاستگذاری تا قانونگذاری و لوایح بودجه)، تغییری بنیادین در تخصیص اعتبارات این استان رقم خواهد خورد. قطعاً بهترین و تنها راه برای حل مسائل انباشته شده این استان، تخصیص بودجه‌های ملی جهت فعالسازی ظرفیت‌های عظیم ملی و بین المللی شهر و استان قم در چهار حوزه اقتصادی، فرهنگی، علمی و سیاسی است. البته همه اقشار، اصناف و قومیت‌های اهل قم و ساکن در این استان، سهمی مشخص از پیشرفت و آبادانی را بر عهده داشته و به همان نسبت نیز از مواهب آن بهره‌مند خواهند شد.

بر این مبنا چهار برنامه بلند مدت زیر برای این استان باید در سطح ملی و در مجلس شورای اسلامی دنبال شود:

تبدیل استان به قطب صنایع فرهنگی مولد و الگوی اقتصاد فرهنگی منطقه با ایجاد مجتمع‌های بزرگ صنایع فرهنگی (شرکت‌ها و کارخانجات صنایع فرهنگی و خلاق) جهت اشتغالزایی و فعالسازی ظرفیت عظیم نیرو‌ها و استعداد‌های فرهنگی و هنری استان.

تبدیل استان قم به قطب گردشگری ایران در ۴ حوزه مذهبی (زیارت)، فرهنگی، علمی و سلامت با استفاده از احیا و توسعه ظرفیت‌های گردشگری استان مبتنی بر دو اصل توجه به پیوست‌های فرهنگی مطلوب قم و تقویت زیرساخت‌ها و ایجاد اشتغال پایدار در این حوزه.

تبدیل استان قم به مرکز تولید و نشر محتوای اثربخش در فضای سایبر با تقویت زیرساخت‌های سایبری استان قم مبتنی بر پیوست فرهنگی و برنامه مدون جهت افزایش تأثیرگذاری مثبت جوانان استان قم در جامعه مجازی کشور و جامعه جهانی و ایجاد اشتغال پایدار در این حوزه.

تبدیل استان قم به قطب دوم تجارت بین الملل در کشور با تعیین نقش کلان بین المللی برای قم در نقشه جامع تجارت و روابط بین الملل، تخصیص بودجه‌های فراملی به قم و تقویت شبکه ارتباطات بین المللی استان قم با برنامه ریزی و استفاده از ظرفیت‌های بین المللی شهروندان قمی از اقوام (ایرانی) و ملیت‌های (غیر ایرانی) مختلف.

محمدحسین پیشاهنگ
فعال فرهنگی و رسانه‌ای