با توجه به وضعيت بودجهاي شهرداري لازم است برنامهريزي لازم در زمينه كاهش هزينههاي شهرداري انجام و از اقداماتي كه هزينههاي اضافي را براي شهرداري به وجود ميآورد، جلوگيري شود.
توجه به كميت و تعداد روز افزون پروژههاي شهري از جمله مواردي است كه ترديد به وجود ميآورد كه طولاني شدن پروژههاي شهري به دليل افزايش كمي پروژهها است و اگر بهصورت پروژه به پروژه پيش برويم، شايد پروژهها بهتر پيشرفت داشته باشند.
مصطفي سعادتطلب، رئيس كميسيون امور زيربنايي شوراي اسلامي شهر قم به ارائه توضيحاتي پيرامون هزينههاي به وجود آمده براي شهرداري و راههاي كاهش اين هزينهها ميپردازد.
چگونه اولويتبندي پروژههاي شهري انجام ميشود؟
در شوراي اسلامي شهر قم از دو سال گذشته اولويتبندي صورت گرفته، البته اولويتبندي بيشتر مربوط به پروژههاي اصلي شهر است كه توسعه، تعريض و تملكات فراواني دارد. بيشترين بار هزينهاي شهرداري مربوط به بحث توسعه و تعريض است.
سال گذشته ۱۳ اولويت شهر اعلام شد و شهرداري به اين اولويتها تمركز كرد، ولي امسال تغيير جزئي در اولويتها انجام شد و تعداد آنها به ۱۲ رسيد.
از طرفي در بحث تقاطعهاي غيرهمسطح ۵ تا ۶تقاطع در دستور كار است و پروژههاي ديگر متناسب با كاركرد و نقششان در توسعه شهري انجام ميشوند.
انجام پروژههاي مختلف شهري در توان شهرداري نيست. آيا بهتر نيست كه ابتدا يك پروژه به پايان برسد و سپس پروژه ديگري در دستور كار قرار گيرد؟
شهرداري بر اساس ظرفيتش بايد بتواند حداقل ۱۰ پروژه اصلي را همزمان مديريت كند تا از آنها خروجي و نتيجه دريافت كند، كه در اين زمينه بر اساس اولويتها فعاليت ميشود، بهعنوان مثال ادامه كمربندي به بلوار شهيد كريمي با عنوان بلوار شهيدكبيري از اولويتهاي ۱۲گانه شهرداري بود كه خوشبختانه اكثر تملكات آن در نيمه شعبان انجام شد و اكنون شاهد بازگشايي آن هستيم.
اگر بخواهيم تنها يك پروژه را شروع كنيم، ممكن است معارض، تملكات و مباحث فني در مسير آن به وجود آيد، نميتوان صبر كرد تا اين مشكلات برطرف شود و سپس پروژه ديگر را آغاز كرد، اين امر زمانبر است.
در شهر قم از نظر توسعه عقبافتادگي وجود دارد، بنابراين ناچار هستيم چند برابر ظرفيت با حداكثر توان كار كنيم تا بتوانيم زودتر شهر را به حد قابل قبول برسانيم.
با توجه به اينكه شهرداري با كمبود بودجه مواجه است، آيا برنامهاي در دستور كار براي كاهش هزينههايش وجود دارد؟
كاهش هزينهها در پروژهها بهعنوان يك اصل هميشه مدنظر بوده و اولويتبندي پروژهها با توجه به كاهش هزينه صورت ميگيرد.
اينكه كدام پروژهها تأثيرگذاري و خروجي بيشتري دارد، خود يك نوع صرفهجويي است. البته يكي از مهمترين آنها بحث نيروي انساني است كه بايد نيروي انساني مناسب استفاده شود.
برخي اوقات شاهد هستيم كه اقداماتي انجام ميشود كه زحمات شهرداري هدر ميرود، بهعنوان مثال هنوز آسفالت بخشي از مناطق جديد است، اقدام به كندن آسفالت ميكنند. چنين اقداماتي هزينهها را افزايش ميدهد؟
مشكل ناتواني در درست انجام دادن كارها در سطح شهر و كشور وجود دارد، اين بحث ريشهاي است و مربوط به اكنون نيست، هنوز زيرساختها و روشهاي مهندسي در كشور جاي خود را پيدا نكرده است.
پس از گذشت سالها هنوز نتوانستهايم كانال مشترك براي تأسيسات شهري داشته باشيم كه يك بار كانالي تعبيه كنيم و تأسيسات را از آن عبور دهيم تا هر زمان تعميري داشتيم، در داخل آن انجام دهيم.
دولت بايد وظايف خود را به بخش خصوصي، شوراي اسلامي شهر قم و شهرداري محول كند. هميشه اين ادعا وجود دارد، ولي جرات اين كار را ندارند.
بايد مديريت واحد شهري را محقق كنيم، تا به اين طريق تمام وظايف يك شهر به عهده يك ارگان باشد، همانطوري كه در كشورهاي پيشرفته اين مساله وجود دارد و شهرداريها متولي امور شهر هستندو آموزش، امنيت، خدماترساني، شهرسازي و معماري و راهنمايي و رانندگي زيرمجموعه يك مديريت است. زمانيكه نميتوانيم مديريت واحد شهري را در كشور و شهر اجرايي كنيم، اين موازيكاريها بدون ترديد به وجود ميآيد.
تا زماني كه به سمت مديريت واحد شهري نرويم، اين مشكلات وجود دارد، ولي مهمترين آنها اين است كه دولت و شهرداري بايد همديگر را قبول كنند.
شهرداري بهعنوان ارگان ميخواهد امور شهري را به عهده بگيرد. زماني كه ميگوييم شهرداري بايد متولي شهر باشد، شهر تنها خيابان و خانه نيست، بلكه بسياري از موارد امنيت، آموزش و پرورش، راهنمايي و رانندگي، مباحث فرهنگي و تفريحي و تجاري را نيز دربرميگيرد.
دو بارهكاريها مانند آسفالت از كجا نشات ميگيرد؟ بايد چه اقدامي صورت گيرد تا از اقدامات اين چنيني جلوگيري شود؟
تا زماني كه نتوانيم كانال تأسيساتي مشترك و دائمي داشته باشيم، اين مسائل به وجود ميآيد. كشورهاي پيشرفته لولههاي گاز را از زيرزمين بيرون آوردند، زيرا خطرناك بود و در مواقع زلزله و اتفاقات غيرمنتظره مشكل ايجاد ميكرد. نبايد تجربه آنها را تكرار كرده و لولههاي گاز را به زير زمين ببريم.
تغيير زيرساختها كار راحتي نيست اما شهرهاي ما بر اساس نياز روزمره ايجاد نشده و سبك زندگي كنوني با گذشته متفاوت بوده و هزينههاي زيادي دارد، بنابراين شهرها را بايد بر اساس نيازهاي جديد بسازيم.