به گزارش تابناک قم، استان قم به لحاظ جایگاه خاص مذهبی هر ساله پذیرای بیش از 20 میلیون زائر و گردشگر بوده و در کنار کارکرد مذهبی، به عنوان محور مواصلاتی 17 استان مطرح است و همین امر تردد مسافران اقصی نقاط کشور از این استان را در پی داشته است.
با توجه به اینکه استان قم یکی از معدود استان‌هایی است که در طول روز بیشترین زائر و مسافر را به خود می‌بیند، توجه به یک پرسش ضروری است که چرا مدت ماندگاری مسافران در این استان از سایر استان‌های کشور کمتر بوده و مسافران پس از زیارت از اماکن مذهبی و تاریخی، شهر قم را بدون بازدید از سایر اماکن گردشگری آن، ترک کرده و برای ادامه سفر روانه استان‌های دیگر می‌شوند.
حجم قابل‌توجهی از درآمد استان قم در حوزه جذب مسافر بوده و برای بهره‌برداری حداکثری از این ظرفیت، باید اقدامات لازم در جهت افزایش گرایش حضور مسافران در شهر قم را به عمل آورد، برای دستیابی به این مهم ضروری بوده که به توسعه زیرساخت‌های استان به‌صورت جدی توجه شود، اما در این بین برخی از مسئولان در زمینهٔ تقویت زیرساخت‌های استان صرفاً به موضوع هتل‌سازی توجه کرده و آن‌گونه که باید در زمینهٔ توجه به دیگر ظرفیت‌ها موفق نبوده‌اند.
یکی از مصادیق فراهم کردن زیرساخت‌ها، وجود هتل و هتل‌آپارتمان‌های مناسب و مجهز بوده است، 35 واحد هتل، 27 واحد هتل آپارتمان، 55 واحد مهمان‌پذیر، 170 خانه مسافر و 97 واحد مجتمع بین‌راهی در حال خدمت‌رسانی به مسافران و زائران کریمه اهل‌بیت (ع) هستند ولی با این وجود استان قم در برخی از ایام سال مانند نوروز و مناسبت‌های مذهبی با کمبود تخت اقامتی روبه‌رو است.
آیا اولویت اصلی قم در توسعه گردشگری هتل‌سازی است؟
یونس عالی‌پور معاون هماهنگی امور زائران استاندار قم در حالی از در دست احداث بودن 50 هتل در قم سخن می‌گوید که محسن بهشتی معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار قم در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در قم، 50 درصد از ظرفیت‌های هتل‌های قم را خالی دانسته و می‌گوید: بدون تردید زمانی که این میزان از هتل‌های شهر قم خالی است به هیچ‌وجه منطقی نبوده که به‌سوی ساخت هتل در قم حرکت کنیم.
بهشتی ادامه می‌دهد: 54 درصد از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در شهر قم در حوزه خدمات و بازرگانی بوده که بخش گردشگری نیز در ذیل این حوزه تعریف می‌شود و برای تقویت آن باید از ظرفیت‌های بخش خصوصی نیز استفاده حداکثری کرد.
وی با تأکید بر ضرورت توجه همه‌جانبه به مفهوم توسعه زیرساختی شهر قم عنوان می‌کند: توجه صرف به هتل‌سازی در شهر قم دردی از ضعف بخش گردشگری آن کم نکرده و برای تقویت این بخش باید زیرساخت‌های لازم برای اقامت حداکثری مسافران و افزایش مدت ماندگاری در قم را فراهم آوریم.
مدت ماندگاری مسافران در قم کمتر از یک نصف شبانه‌روز است
شهر قم به دلیل وجود حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س)، مسجد مقدس جمکران و حوزه علمیه دارای کارکرد مذهبی بوده و ازجمله شهرهایی که این کارکرد را دارا بوده شهر مشهد مقدس است، حال با مقایسه این دو شهر می‌توانیم به این امر پی ببریم که زیرساخت‌های عظیم شهر مشهد قابل‌مقایسه با این زیرساخت‌ها در شهر قم نبوده و به دلیل وجود مراکز تفریحی، اقامتی و خدماتی در مشهد، ماندگاری مسافران داخلی در آن 3 تا 4 روز و ماندگاری مسافران خارجی 4 تا 5 روز است، این مدت ماندگاری اما برای مسافرانی که وارد شهر قم می‌شوند کمتر از یک نصف شبانه‌روز است.
مرتضی سقائیان‌نژاد شهردار قم نیز به این خلأ اشاره کرده و عنوان می‌کند: متأسفانه زیرساخت‌های گردشگری در حال حاضر در قم وجود نداشته و نبود جاذبه‌های مدرن گردشگری، عدم بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود همچون اماکن طبیعی و تاریخی و همچنین معرفی این جاذبه‌ها برای گردشگران از نقاط ضعف شهر قم محسوب می‌شود.
وی بابیان اقدامات انجام شده برای ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در شهر قم خاطرنشان می‌کند: البته در زمینهٔ خدماتی و ایجاد امکانات تفریحی و رفاهی برنامه‌هایی در حال اجرا بوده که از آن جمله می‌توان به بوستان 10 هزار هکتاری زائر، تله سی‌یژ، باغ پرندگان، آکواریوم شهری و غیره اشاره کرد که در کنار استفاده شهروندان قمی، در زمینهٔ جذب گردشگر می‌تواند بسیار مؤثر واقع شود.
استان قم دارای 360 اثر تاریخی بوده که از جمله آن‌ها می‌توان به تپه قلی درویش، تیمچه بازار بزرگ، خانه‌های تاریخی امام راحل و ملاصدرا، کاروانسرای دیرگچین، خانه تاریخی زند و دیگر ابنیه اشاره کرد که می‌توان از آن به‌عنوان یک ظرفیت بزرگ گردشگری یاد کرد.
اگر به یک‌دهم از این بناهای تاریخی نیز رسیدگی شده و کیفیت و زیرساخت‌های آن افزایش یابد با استفاده از ابزارهای تبلیغاتی می‌توان رغبت بسیاری در بین مسافران برای بازدید از آن ایجاد کرده و مدت ماندگاری مسافران در قم را بالا برد، علاوه بر این با احداث پارکینگ‌ها، مکان‌های تفریحی و خدماتی و استفاده از ظرفیت‌های شهر قم می‌توان از توان بالقوه بخش گردشگری قم به‌صورت حداکثری استفاده کرده و در کنار آن از طریق ایجاد اشتغال، رونق را به خانه‌های مردم قم روانه کرد.
بنابراین قبل از اینکه هزینه‌های بخش عمران استان به سمت ساخت هتل‌های خالی حرکت کند، نیاز به گسترش زیرساخت‌ها و ایجاد ظرفیت مناسب برای حضور زائران در قم ضروری‌تر بوده و نیاز به تدبیر کارشناسانه مسئولان و استفاده از ظرفیت مردمی بیش از پیش احساس می‌شود.
