به گفته معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش استان قم، در سال 95، 4237 نفر در دوره‌های سوادآموزی استان قم شرکت کردند. در سال 94 نیز 9 هزار نفر در کلاس‌های نهضت سوادآموزی شرکت کردند.
به گزارش تابناک قم، از همان سال‌های اول کودکی رؤیای مدرسه را در سرش می‌پروراند. در بازی‌های کودکانه‌شان یا معلم بود یا دکتر. بعدها و با تجربه کلاس درس تحقق رویاهایش را نزدیک‌تر می‌دید ولی ناگهان ورق برگشت.
او مجبور بود بین مادربودن و دانش‌آموز بودن یکی را انتخاب کند. این سرنوشت بسیاری از مادرانی است که امروز بی‌سواد یا کم سواد اطلاق می‌شوند، اما خیلی از آن‌ها اثبات کرده‌اند برای تحقق آرزوهایشان هیچ وقت دیر نیست.
سوادآموزی که یکی از مهم‌ترین مسائل آموزش و پرورش جامعه محسوب می‌شود، از سال 1358 و به دستور امام خمینی (ره) مورد توجه قرار گرفت و به این ترتیب نهضت سوادآموزی برای آموزش خواندن و نوشتن به بزرگسالان و نیز کودکانی که به مدرسه دسترسی ندارند به ویژه در مناطق محروم تشکیل شد.
توزیع ناعادلانه امکانات آموزشی و کمبود نیروهای متخصص در مناطق محروم سبب شده است بسیاری از دانش‌آموزان در چند دهه گذشته از تحصیل باز بمانند، به همین منظور سیاست‌های تشویقی برای باسوادکردن مردم جامعه توسط دولت تدوین شد. اصل ۳۰ قانون اساسی و تأکید آن بر رایگان بودن آموزش، یکی از نشانه‌های اهتمام قانون بر اجرای سیاست‌های آموزشی در زمینه ارتقای سطح توسعه کشور است.
130 هزار بی‌سواد در قم
به گفته حجت‌الاسلام «محمدرضا قاسمی‌نیا»، معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش قم، بر اساس سرشماری سال ۹۰ تعداد ۱۳۰ هزار بی‌سواد در رده سنی ۶ سال به بالا و در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال ۴۴ هزار و ۶۶ نفر بی‌سواد در استان قم ثبت شده‌اند.
آماری که برای استان قم به عنوان یکی از قطب‌های علمی جهان اسلام و با توجه به بهره مندی از مراکز علمی و پژوهشی و جایگاه بالای علمی در دنیا رقم بالایی محسوب می‌شود. با این همه اما در 3 دهه که از تشکیل نهضت سوادآموزی می‌گذرد، استان قم بیش از 40 درصد رشد باسوادی داشته است.
استان قم با داشتن فقط یک شهرستان و بهره‌مندی از 5 درصد جمعیت روستایی به نسبت بسیاری از استان‌های دیگر از امکان و ظرفیت بیشتری برای تحصیل برخوردار است و در نتیجه درصد باسوادی در این استان بالاتر از میانگین کشوری است.
به گفته حجت‌الاسلام قاسمی‌نیا درصد باسوادی افراد 6 سال به بالا در ایران 84 درصد است، در حالی که این رقم در استان قم بالاتر از میانگین کشوری و 86 درصد است. درصد سطح سواد افراد 10 تا 49 سال در استان قم 94 درصد است، اما این رقم در کشور 92/5 درصد بوده، بنابراین باسوادی در استان قم بیش از میانگین کشوری است.
سیاست‌های تشویقی سوادآموزی
سیاست‌های تشویقی هم می‌تواند در انگیزه بخشی به بی‌سوادان برای شروع آموزش تأثیرگذار باشد.
آن طور که مدیر سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش استان قم اظهار کرد: تشویق‌های مادی و غیرمادی برای جذب مردم به کسب سواد در نظر گرفته شده است.
برای سوادآموزی که در پایه اول نهضت شرکت می‌کند130 هزار تومان به عنوان پاداش در نظر گرفته می‌شود و برای کسانی که امکان حضور در کلاس‌ها را به دلیل مشغله و کار ندارند در صورتی که توسط یکی از اعضای خانواده تعلیم داده شوند نیز سیاست‌های تشویقی در نظر گرفته شده است.
به گفته وی 3 دوره تحصیلی در نهضت سوادآموزی تبیین شده است که پایه اول تا سوم ابتدایی به عنوان دوره نهضت سوادآموزی، دوره چهارم تا ششم به عنوان دوره انتقال است، و دوره سوم هم که از آن به عنوان دوره تحکیم یاد می‌شود مربوط به تقویت و مرور مجدد آموخته‌های دوره‌های قبلی است. هر کدام از اعضای خانواده که این سه دوره را به فرد بی‌سواد آموزش دهند به ترتیب 700، 820 و 130 هزار تومان در 3 دوره سوادآموزی، انتقال و تحکیم دریافت می‌کنند.
حجت‌الاسلام قاسمی‌نیا با اشاره به مدت زمان برگزاری این دوره‌ها تأکید کرد: دوره سوادآموزی در مدت 4 ماه برگزار می‌شود که هر روز 2 ساعت کلاس آموزشی برگزار می‌شود. دوره انتقال شامل 800 ساعت کلاس آموزشی و دوره تحکیم نیز شامل 200 ساعت کلاس آموزشی است تا ضمن تحکیم آموخته‌های سوادآموزان از بازگشت بی‌سوادی جلوگیری شود.
سوادآموزی 18 هزار تبعه افغان
آموزش سوادآموزی فقط منحصر به ایرانی‌ها نمی‌شود. در قانون اساسی بیشتر کشورها تحصیل حق هر انسانی با هر نوع نژاد و فرهنگ و ملیتی عنوان شده است. در ایران و استان قم هم امکان سوادآموزی برای اتباع خارجی فراهم شده است. در 15 سال گذشته 18 هزار نفر اتباع افغان، شامل 4 هزار مرد و 144 هزار زن و 997 نفر از اتباع کشورهای عراق و پاکستان در کلاس‌های سوادآموزی شرکت کردند. در سال جاری هم 768 نفر شامل 668 زن و 100 مرد تبعه افغان در کلاس‌های سوادآموزی استان شرکت کردند.
وی از برگزاری 2365 کلاس برای اتباع خارجی در 15 سال گذشته در استان قم خبر داد و گفت: این کلاس‌ها فقط برای اتباعی ترتیب داده می‌شود که جزو مهاجران قانونی بوده و کارت اقامت داشته باشند. علاوه بر این آموزش سوادآموزی برای جمعیت روستایی قم اجرا شده و در 2سال گذشته 672 نفر در سطح روستاهای استان زیر پوشش نهضت سوادآموزی استان قرار گرفته‌اند.
تمرکز و تلاش آموزش و پرورش بر این است که بیشتر این کلاس‌ها در محیط آموزشی و مدرسه برگزار شود، اما در برخی از موارد به دلیل دغدغه‌های دیگر سوادآموزان امکان حضور آن‌ها در مدارس وجود ندارد. طرح ایجاد مراکز یادگیری محلی از جمله اقدام‌هایی است که در برنامه آموزش و پرورش قرار گرفته و می‌تواند در افزایش توجه بی‌سوادان به سوادآموزی مؤثر باشد.
به گفته حجت‌الاسلام قاسمی‌نیا 4 مرکز یادگیری محلی برای کاربردی کردن، ترویج و فراگیری سوادآموزی در سطح شهر قم ایجاد می‌شود و هر فرد می‌تواند با حضور در مدارس استان برای شرکت رایگان در کلاس‌های سوادآموزی ثبت نام کند. علاقه مندان به تدریس هم با حضور در آموزش و پرورش و گذراندن دوره‌های مربوطه می‌توانند در بحث تعلیم به سوادآموزان مشارکت داشته باشند.
کاهش فقر، افزایش سطح سلامت و رسیدن به جامعه پایدار بخشی از مزیت‌های تحصیل و سوادآموزی است.
مسأله‌ای که امروز همه کشورها را به سمت و سوی خود کشانده است تا جایی که کسب علم در بیشتر کشورها رایگان و اجباری محسوب می‌شود. کسب علم با افزایش توانایی فرد فقر را می‌زداید، سلامت را افزایش می‌دهد و جامعه‌ای می‌سازد که مردم آن زندگی برای نسل‌های آینده‌شان را غیرممکن نمی‌سازد. این مسأله تا آن‌جا اهمیت دارد که از معیارهای توسعه یافتگی محسوب می‌شود و گام نهادن در مسیر آن توسعه کشور را به همراه خواهد داشت.
4200 سوادآموز در سال‌جاری
به گفته معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش استان قم، در سال 95، 4237 نفر در دوره‌های سوادآموزی استان قم شرکت کردند. در سال 94 نیز 9 هزار نفر در کلاس‌های نهضت سوادآموزی شرکت کردند.
حجت‌الاسلام «محمدرضا قاسمی‌نیا» افزود: کفه اقبال و توجه به کسب سواد در بین بی‌سوادان به صورت چشمگیری به سمت زنان سنگینی می‌کند.
به گفته وی از بین سوادآموزان سال جاری 3205 نفر زن و 1032 نفر مرد هستند. درگیری‌های شغلی و لزوم چرخاندن چرخ زندگی و دغدغه‌های اقتصادی سبب می‌شود که مردانی که از نعمت سواد بی‌بهره هستند کمتر انگیزه‌ای برای کسب علم داشته باشند.
به گفته حجت‌الاسلام قاسمی نیا درصد باسوادی در میان مردان استان 96 و در میان زنان قم 93 درصد است. این در حالی است که باسوادی در ابتدای انقلاب و با شروع کار نهضت سوادآموزی در میان زنان استان 34 درصد و در میان مردان 64 درصد بود، اما با توجه به استقبال زنان از سوادآموزی و از طرفی با توسعه فعالیتهای سوادآموزی و فراهم آمدن امکان تحصیل برای همه مردم این فاصله به 3 درصد کاهش یافت. رشد باسوادی در میان زنان در استان قم چشمگیر است.
منبع: همشهری
