از زمانی که مستندهای اعطای مجوز برای ساخت یک نیروگاه برق در منطقه طایقان راه به رسانه‌ها باز کرده، فعالان محیط زیست به تکاپو افتاده‌اند تا جلوی اتفاقی را که به زعم آنها فاجعه زیست محیطی است بگیرند.
به گزارش تابناک قم، یک نیروگاه سیکل ترکیبی در هر شبانه روز به اندازه کل شهر قم گاز مصرف می‌کند و با بازده پایینی که دارد، حجم گسترده‌ای از آلاینده‌ها را به آسمان می‌فرستد. پیش‌بینی‌های کارشناسان هم حاکی از این بود که ساخت این نیروگاه حداقل 3 درجه سانتی گراد دمای قم را بالاتر می‌برد که این موضوع هم موجب نگرانی بسیار شده بود.
در این میان فعالیتهای رسانه‌ای و حساسیت فعالان زیست محیطی موجب شد مسئولان استان با ساخت این نیروگاه در منطقه طایقان با وجود مجوزی که داده شده بود، مخالفت کنند. البته اصل موضوع ساخت یک نیروگاه سیکل ترکیبی منتفی نشده و مکان جدیدی در شمال شهر قم برای این موضوع در نظر گرفته شده است.
فعالان زیست محیطی اما حتی این جانمایی جدید را توجیه کاملی برای ساخت این نیروگاه نمی‌دانند. آنها به معاهدات بین‌المللی کشورمان اشاره می‌کنند که مطابق با آن ایران باید حجم تولید گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهد. جزو 10 کشور نخست جهان در تولید گازهای گلخانه‌ای بودن برای مردمی که اقتصاد و صنعت آنها فلج است، یعنی عادت به مصرف بی‌رویه و بی‌حساب.
مدیران استان اما انتقادهایی را که در این زمینه مطرح می‌شود تمام و کمال قبول ندارند. آنها از منظر اجرایی به این موضوع نگاه می‌کنند و نیاز غیر قابل انکار استان به برق را مثال می‌زنند.
«سید حسن رضوی»، رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قم در این زمینه به یک نقل قول از وزیر نیرو اشاره می‌کند که گفته در کل کشور باید 4 هزار مگاوات نیروگاه سیکل ترکیبی و حرارتی ساخته می‌شد اما این رقم نصف شد تا بیش از آن به دنبال صرفه‌جویی، استفاده بهینه و همکاری با مردم باشیم.
640 مگاوات پیک مصرف و 700 مگاوات تولید
وی می‌گوید در استفاده از نیروگاه حرارتی به این دلیل که غذای نیروگاه و تکنولوژی را به صورت بومی در اختیار داریم، یک مزیتی وجود دارد که در روش‌های دیگر تولید برق نیست.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قم در صحبت از راه‌هایی که استان قم برای تولید برق مد نظر قرار داده، به موضوع تحریم‌ها اشاره کرد و مشکلاتی که موجب شده قم نتواند در استفاده از تکنولوژی خورشیدی به موقع حرکت کند.
وی از فراخوانی می‌گوید که 10 سال پیش برای تولید 500 مگاوات برق انجام شده و از این‌که تحقق نیافتن این هدف در این 10 سال موجب شده در حال حاضر در استان قم 640 مگاوات پیک مصرف برق و 700 مگاوات تولید داشته باشیم.
کارشناسان محیط زیست می‌گویند نیروگاه حرارتی یا حتی سیکل ترکیبی با اقلیم قم سازگار نیست و دما را افزایش می‌دهد. رضوی اما از لزوم ایجاد بالانس در شبکه برق می‌گوید و این‌که نمی‌شود به راحتی بگوییم یک نیروگاه جایی نباشد و به جای دیگر برود.
وی با بیان این‌که بر اساس برنامه چهارم و پنجم باید سالی یک درصد ظرفیت تولید برق در نیروگاه‌ها را افزایش می‌دادیم و اگر این کار را انجام ندادیم، در واقع کم‌کاری ما بوده اظهار می‌کند: خطوط انتقالی یک ظرفیت مشخص انتقال بار دارند. می‌گویند مثلا در این محدوده باید هزار مگاوات تولید شود و نمی‌توانیم مقدار برقی را که نیاز داریم از نیروگاهی هزار کیلومتر آن طرف‌تر تامین کنیم.
موانع استفاده از برق خورشیدی
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان در توضیح موانع استفاده از برق خورشیدی به جای یک نیروگاه سیکل ترکیبی دیگر می‌گوید: ریزگردها بر فتوسل‌های نیروگاه خورشیدی اثر گذاشته و هزینه بهره‌برداری را افزایش می‌دهد تا جایی که تولید برق توجیه ندارد. حتی مذاکراتی با شرکت آلمانی داشتیم که این مشکل را برطرف کنند. به هر حال در تمام دنیا فقط خاورمیانه به طور مداوم ریزگرد دارد و این مشکل در کشورهای دیگر وجود نداشته که چاره‌ای برای آن طراحی شود.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان قم با اشاره به این‌که کارهایی که در عمل برای نیروگاه خورشیدی انجام شده امیدوارکننده نیست می‌افزاید: سرمایه‌گذار پیشِ ما می‌آید و صحبت از نیروگاه 10 مگاواتی خورشیدی می‌کند اما این رقم پاسخگوی نیاز ما نیست. آن طور که رضوی می‌گوید؛ امروز حتی تولید برق از طریق سوزاندن گاز هم با قیمت‌هایی که دولت اعلام کرده توجیه اقتصادی ندارد و اگر این 10 سال نیروگاه در طایقان ساخته نشده به خاطر همین موضوع است.
وی به مشکلات تولید برق از طریق سلول‌های خورشیدی اشاره می‌کند و می‌گوید: با سرمایه‌گذار 10 سال است که قرار داد بسته و 90 هکتار زمین به او داده‌ایم که به تازگی گفته 8/0 مگاوات به صورت پایلوت می‌توانم برق تولید کنم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان گفت: اگر در شرایط مساوی، هزار مگاوات برق حتی 30 درصد گران‌تر به روش خورشیدی در دسترس ما باشد، به روش‌های دیگر ترجیح دارد.
وی با اشاره به این‌که فناوری ساخت نیروگاه‌های حرارتی در کشور ما بومی شده افزود: در حال حاضر 65 درصد به فناوری‌های نیروگاه حرارتی دست پیدا کرده‌ایم و اگر این روش را تعطیل کنیم معلوم نیست فناوری‌های دیگر را به این سادگی در اختیار ما قرار دهند. در نهایت به نظر می‌رسد نبود اطمینان مدیران استان به پاسخگویی روش‌های جدید در تولید برق و در دسترس نداشتن این تکنولوژی موجب شده سیاست‌ها به سوی تولید هر چه بیشتر گازهای گلخانه‌ای به بهانه کمبود برق برود.
ایجاد انقلابی در روند تولید و توزیع انرژی در کشورمان یکی از بایسته‌های توقف تخریب محیط زیست است و در این مسیر تکیه بر اقتصاد دانش‌بنیان بیش از موضوعات دیگر می‌تواند راهگشا باشد.
منبع: همشهری
