نگاهی به مجموعه بازارها، پاساژها و واحدهای تجاری پراکنده در شهر قم نشان می‌دهد كه بسیاری از نکات ایمنی در این مکان‌ها رعایت نشده و همواره خطر بالقوه‌ای برای آتش‌سوزی و دیگر حوادث در كمین است. حوادثی که به دلیل تراکم جمعیت در این مکان‌ها می‌تواند عواقبی جبران‌ناپذیر داشته باشد.
به گزارش تابناک قم، انبوهی از پارچه‌های رنگارنگ روی پیشخوان حجره، در کنار هم طیف رنگارنگی ساخته اند. روسری‌های ابریشمی و نخی از سقف و دیوارها آویزان شده‌اند و داخل حجره پر است از پارچه‌هایی به رنگ‌ها و جنس‌های مختلف. فروشنده روسری‌ها را یك به یك برای مشتری مشکل پسند می‌گشاید. آنها که مورد پسند واقع نمی‌شوند، جمع شده و به گوشه‌ای انداخته می‌شوند. در دو قدمی این حجره در بازار شهر قم، پیرمردی رنگ می‌فروشد و موارد قابل اشتعال.
حجره بعدی کفش‌فروشی است. به سقف بازارچه که نگاه کنی، سیم‌های برق را خواهی دید که به صورت غیر‌ایمن به هم مربوط شده‌اند. گرمای هوا و وجود مواد قابل اشتعال هم از دیگر عوامل خطر هستند. اما هیچ یک از این حجره‌ها نه کپسول آتش‌نشانی دارند و نه چندان دغدغه رعایت ایمنی.
نگاهی به مجموعه بازارها، پاساژها و واحدهای تجاری پراکنده در شهر قم نشان می‌دهد كه بسیاری از نکات ایمنی در این مکان‌ها رعایت نشده و همواره خطر بالقوه‌ای برای آتش‌سوزی و دیگر حوادث در كمین است. حوادثی که به دلیل تراکم جمعیت در این مکان‌ها می‌تواند عواقبی جبران‌ناپذیر داشته باشد.
مصوبه‌ای که عملیاتی نشد
دو سال پیش، شورای اسلامی شهر به لایحه‌ای رأی مثبت داد که طی آن سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری باید تمام صنوف مستقر در شهر را از نظر ایمنی آسیب‌شناسی و مشکلات موجود در هر واحدی را به کمک کارشناسان این سازمان احصا می‌کرد.
«عباس ذاکریان» رئیس کمیسیون خدمات شهری و امور زائرین شورای اسلامی شهر گفت: از همان روز كه این مصوبه تصویب شده لازم الاجراست اما هنوز عملیاتی نشده است. وی با اشاره به هزینه‌ای که این کار برای اصناف دارد افزود: نبود تمایل اتحادیه‌ها و اتاق اصناف موجب شده این لایحه مسکوت بماند.
«عباس جعفری»، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قم اما می‌گوید این موضوع در حال پیگیری است.
وی با تأکید بر این‌که حدود 45 درصد از حوادث آتش‌نشانی در اصناف رخ می‌دهد اظهار کرد: بازارها مکان‌هایی هستند که در شهرها در معرض خطر حوادث گوناگون قرار دارند چرا که معمولاً اجناس خاصی را نگهداری می‌کنند و امکان وقوع حوادث بسیار است.
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری افزود: از طرفی وقوع حوادث در اصناف و بازارها هم خسارات مالی بیشتری را به شهروندان وارد می‌کند و هم می‌تواند تلفات جانی بیشتری داشته باشد. به همین دلایل نمی‌توان از ایمنی اصناف غافل شد و باید در شهرها برنامه‌های ویژه‌ای برای این موضوع در نظر گرفته شود.
وی با بیان این‌که برای این موضوع با اصناف، اداره‌کل تعاون و سازمان صنعت و معدن و تجارت مذاکراتی داشتیم گفت: در قانون این موضوع صراحت دارد که باید نکات ایمنی از سوی اصناف رعایت شود و موضوع بازرسی‌های ایمنی مسأله‌ای نیست که بدون پشتوانه قانونی مطرح شده باشد.
جعفری با اشاره به مقاومت‌هایی که در این زمینه وجود دارد افزود: با وجود همه پیگیری‌ها هنوز نتوانسته‌ایم آقایان را قانع کنیم که به انجام این کار نیاز داریم.
دلیل همکاری نکردن اصناف
جعفری اظهار کرد: یک دلیل همراهی نکردن در این موضوع بار مالی است که این همکاری برای اصناف دارد و حاضر به تقبل آن نیستند.
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری قم افزود: این موضوع البته دلیل موجهی نیست چراکه اگر حادثه‌ای رخ دهد، خسارات ناشی از آن بسیار عظیم‌تر خواهد بود.
وی گفت: کارخانه‌ها، مجتمع‌های تجاری بزرگ و مغازه‌ها حاوی مقدار زیادی از اجناس هستند و معمولاً تردد نیروی انسانی هم در آنها دیده می‌شود و به این دلایل نمی‌توان از چالش‌های ایمنی که در این محیط‌ها وجود دارد صرف نظر کرد.
جعفری معتقد است هزینه‌ای که برای اصناف در پی این بررسی‌های ایمنی وجود دارد، چندان قابل‌توجه نیست چرا که بیشتر صنوف به اقدام‌های چندان پر‌هزینه در این زمینه نیاز ندارند.
وی افزود: مشاغل به 3 دسته کم‌خطر، میان خطر و پرخطر تبدیل می‌شوند. برای مثال فروشگاهی که رنگ و رزین می‌فروشد پرخطر محسوب می‌شود. هزینه‌ها برای واحدهای صنفی از این دست متفاوت است.مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات‌ایمنی شهرداری گفت: بیشتر واحدهای صنفی با یک کپسول آتش‌نشانی و رعایت نکات ریز ایمنی مشکلی در این زمینه نخواهند داشت.
استقبال از ارتقای سطح ایمنی اصناف
با وجود سخنانی که از سوی مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری و رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر مطرح می‌شود «حسن احمدلو» رئیس اتاق اصناف قم، همکاری نکردن اصناف با آتش‌نشانی در زمینه ایمنی را تایید نمی‌کند.
وی با اشاره به این‌که اتاق اصناف در برگزاری دوره‌های آموزشی برای صنوف مختلف مشارکت می‌کند اظهار کرد: در اقدام‌های دیگر هم ما به عنوان مانعی در این زمینه عمل نمی‌کنیم بلکه از ارتقای سطح ایمنی اصناف استقبال خواهیم کرد.
رئیس اتاق اصناف استان افزود: آقایان اگر در این زمینه طرحی دارند با ما مطرح کرده و به مذاکره بنشینند. ما هم همکاری لازم را برای اجرای طرح‌هایی که منجر به ایمنی بیشتر صنوف شود، خواهیم داشت. وی نبود تمایل به اجرای این طرح را به دلیل هزینه‌ای که برای اصناف وجود دارد هم تایید نکرد و گفت: این موضوع باید در جای خود بررسی شود. اما هزینه منطقی در زمینه ایمنی، نوعی سرمایه‌گذاری است و امری نیست که ما با آن مخالفت کنیم.
به نظر می‌رسد تقویت زیرساخت‌های ایمنی اصناف در قم تنها به تعامل بیشتر دست اندرکاران نیاز دارد تا از وقوع اتفاقات تلخ در آینده جلوگیری و قم بتواند به عنوان شهری ایمن در کشور شناخته شود.
منبع: همشهری
