در حالی ناوگان نوسازی تاکسیرانی کشور در خواب یک ساله به سر می‌برد که 1500 تاکسی فرسوده در استان قم ریه‌های شهر را هدف گرفته‌اند.
بعد از ظهر سرد پاییزی فرا رسیده و می‌خواهی بعد از یک روز سخت کاری در کنار خانواده باشی و شب را با آرامش به روز برسانی. از قضا جزو آن دسته از شهروندانی هستی که یا وسیله نقلیه نداری و یا حفظ محیط شهری برایت در درجه‌ای از اهمیت است که ترجیح می‌دهی خودرو تک سرنشین را از خانه بیرون نیاوری. در مسیر بازگشت اما می‌خوری به پست آن دسته از خودروهای اسقاطی تولید سالهای طفولیتت... همان‌هایی که تا به مقصد برسی باید هر آنچه در جیبت داری را کنار بگذاری برای صدقه که دفع بلا کند.
کلانشهر قم- اگرچه شاید نه به اندازه سایر کلانشهرها- سطح وسیعی از ارتباطات و حمل و نقل را در طول روز به خود می‌بیند، ارتباطاتی که در دل خود محیط شهر و حتی هوا را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در این میان استهلاک خودروهایی که در این ارتباطات نقش کلیدی ایفا می‌کنند می‌توانند در نابودی و آلودگی هوای شهر نیز نقش کلیدی داشته باشند. طرح تعویض و یا به اصطلاح نوسازی خودروهای فرسوده از جمله برنامه‌هایی بوده که چند سالی است با هدف جلوگیری از آلودگی هوا و از محدوده خارج کردن خودروهای آلاینده یا یورو 2 در شهر‌های گوناگون از جمله قم انجام شده است.
در استان قم این طرح با شدت و ضعف کار خود را آغاز کرد و سازمان تاکسیرانی قم اقدامات لازم را برای نوسازی تاکسی‌های فرسوده با همکاری ستاد حمل و نقل و سوخت کشور انجام داد. به گفته مرتضی عزتی مدیرعامل سازمان تاکسیرانی، در حال حاضر بیش از ۱۵۰۰ تاکسی فرسوده با سن بیش از ۱۰ سال در سازمان تاکسیرانی شهر قم مشغول به فعالیت هستند که نیاز به نوسازی دارند.
1500 تاکسی فرسوده در قم
در حالی مرتضی عزتی از وجود بیش از ۱۵۰۰ تاکسی فرسوده در قم خبر می‌دهد که از آذر ماه سال گذشته به دلیل اختلافات مالی میان شرکت ایران خودرو و ستاد مدیریت سوخت، نوسازی تاکسی‌های فرسوده متوقف شده است و رانندگان بسیاری در صف تعویض خودرو خود مانده‌اند و نوسازی ناوگان فرسوده تاکسی در قم با رکود مواجه شده است.
پای حرف‌های رانندگان تاکسی هم که بنشینی حرف‌هایی برای گفتن دارند، حسین حیدری که بیش از ۱۵ سال است در قم راننده تاکسی است در رابطه با شرایط تعویض خودروهای فرسوده می‌گوید: شرایط تعویض تاکسی با اعطای وام ۲۰ میلیون تومانی با بازپرداخت ۵ ساله صورت می‌گیرد، ۵ میلیون تومان هم ماشین اسقاطی خریداری می‌شود و باقی مبلغ بر اساس قیمت روز تاکسی به صورت نقدی دریافت می‌شود.
حیدری که با تاکسی مدل سال ۷۸ خود مسافرکشی می‌کند در رابطه با طرح تعویض تاکسی‌ها می‌افزاید: برای رانندگان تاکسی، سمند ماشین مطلوبی نیست. هزینه بالای سمند و سنگین بودن این ماشین برای مسافرکشی باعث شده که خودم و بسیاری از همکاران برای تعویض خودروی خود اقدام نکنیم.
خودروی حسن حیدری تنها یکی از 1500خودروی اسقاطی است که هنوز نوسازی نشده است و وظیفه خطیر آلودگی هوا و ایجاد گازهای آلاینده را با قوت انجام می‌دهد و به هر دلیلی برای تعویض خودروی خود اقدام نکرده‌اند!
احمد عباس‌زاده یکی دیگر از رانندگان تاکسی است که در رابطه با طرح نوسازی ناوگان تاکسیرانی می‌گوید: خیلی‌ها بعد از تعویض ماشین‌ها و نوسازی ماشین خود به علت زیاد بودن مبلغ قسط، ماشین را فروخته‌اند. ماهی ۵۰۰ هزار تومان قسط ماشین‌ها است که با این کرایه وبا این حجم مسافر و با توجه به استهلاک ماشین اصلاً برای راننده تاکسی نمی‌صرفد.
وی که از سیستم جدید اتوبوسرانی دل خوشی ندارد، بیان می‌کند: با گردشی شدن اتوبوس‌ها تعداد مسافران بسیار کمتر شده است و کار راننده‌های تاکسی دچار رکود شدیدی است. عباس‌زاده با اصل نوسازی تاکسی‌ها موافق است، می‌گوید: ماشین تاکسی باید هر چند سال عوض شود به خاطر این‌که استهلاک زیادی دارد و بعد از چند سال واقعاً چیزی از ماشین نمی‌ماند. عده‌ای از رانندگان تاکسی سال ۹۰ پژو با بازپرداخت اقساط ۲۳۵ هزار تومانی گرفتند که بسیار هم راضی هستند؛ اما امروز پژو و پراید را از طرح نوسازی حذف کرده‌اند و فقط سمند در برنامه است که آن هم با استهلاک و هزینه بالای سمند برای راننده تاکسی نمی‌صرفد.
خواب یک ساله نوسازی ناوگان تاکسیرانی
همه این گفته‌های رانندگان تاکسی در حالی است که اصلاً برنامه نوسازی ناوگان تاکسیرانی حدود یک سال است در خواب زمستانی به سر می‌برد و رانندگان تاکسی‌های فرسوده و مردم در انتظار شروع مجدد فعالیت ستاد حمل و نقل و سوخت کشور و همکاری مشترک این ستاد با ایران خودرو و سازمان شهرداری‌ها هستند تا دوباره جان تازه‌ای به فعالیت ناوگان تاکسیرانی کشور از جمله استان قم داده شود. عزتی مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهرداری قم در این رابطه خاطرنشان می‌کند: از برج ۹ سال گذشته که سایت نوسازی بسته شد، همه شهر‌ها از اتحادیه کشور پیگیر هستند و آن‌ها هم به دنبال راهی هستند که مشکل وام و سوخت و سایر مسائل را حل کنند اما تا به امروز به نتیجه‌ای نرسیده‌اند.
در حالی که نوسازی تاکسی‌های فرسوده به دلیل عواملی از جمله نبود بودجه برای وام ۲۰ میلیون تومانی یک سال است که متوقف شده، ایران خودرو و سایپا اخیراً توانستند به مدد وام‌های ۲۵ میلیون تومانی انبار پر از ماشین خود را تا حدودی خالی کنند. به گفته مدیرعامل سازمان تاکسیرانی قم، پیشنهادی مبنی بر این مطرح شد که از همین وام‌های ۲۵ میلیون تومانی با سود ۱۶ درصد که برای خودروهای عادی می‌دهند برای تاکسی هم بدهند. راننده‌ها حاضرند آن را بپذیرند منتهی این هم در حد مکاتبه مانده و هنوز در دست بررسی است و نتیجه‌ای ابلاغ نشده است.
وی افزود: نقدینگی کشور در حال حاضر کم است و برای راه اندازی مجدد این سایت و نوسازی خودرو‌ها باید قرارداد بین ستاد سوخت و سازمان شهرداری‌ها و ایران خودرو امضا شود و مجدداً برای نوسازی در دستور کار قرار بگیرد که این اتفاق تا به امروز رخ نداده است.
وی همچنین در رابطه با خواب یک ساله نوسازی ناوگان تاکسیرانی ادامه داد: مشکل اصلی در حال حاضر نبود بودجه برای وام است و از طرف دیگر ستاد سوخت کشور هم برای ماشینی که قرار است اسقاط کند باید ۵ میلیون تومان بدهد که در حال حاضر بودجه برای آن ندارد.
نوسازی 200 تاکسی در 4 ماه
عزتی همچنین از نوسازی ۲۰۰ دستگاه تاکسی فرسوده در سال گذشته خبر داد و گفت: این آمار طی ۴ ماه به دست آمده است و پیگیر هستیم که اگر سایت باز شود ادامه ثبت نام را برای تعویض خودرو‌ها انجام دهیم و تاکسیرانی قم آمادگی کامل را برای نوسازی تمام تاکسی‌های فرسوده استان قم دارد. در حالی ۲۰۰ تاکسی فرسوده از ناوگان تاکسیرانی استان قم حذف و نوسازی شده‌اند که هنوز بیش از ۱۵۰۰ تاکسی فرسوده با عمر بیش از ۱۰ سال وجود دارد.
جدای از بحث تعطیلی نوسازی تاکسی‌های فرسوده و با فرض شروع مجدد فعالیت نوسازی ناوگان تاکسیرانی، برخی از رانندگان تاکسی علاقه‌ای به تعویض خودروی خود نداشته و وقتی از آن‌ها علت را جویا می‌شویم دلایل متعددی را بر می‌شمرند که وضعیت مادی، مناسب نبودن سمند برای مسافرکشی و بازپرداخت سنگین وام تنها بخشی از آن‌ها است.
غلامعلی محمدی یکی از رانندگان است که با ماشین فرسوده مدل ۷۶ خود مسافرکشی می‌کند و در این رابطه می‌گوید: اگر پراید را برای تعویض در نظر بگیرند بهتر است. قرار بود تیبا بدهند که لغو شد. اگر با شروع ثبت نام تیبا را هم جزو خودروهای تعویضی بگذارند حتماً ثبت‌نام می‌کنم، اما سمند هم برایم گران تمام می‌شود و هم مصرف بنزین و استهلاکش زیاد است که برای مسافرکشی ماشین مناسبی نیست.
فارغ از تمام این مسائل جا دارد که خود را جای بیمار قلبی و پیرمرد ۹۰ ساله و کودک ۲ سالهای بگذاریم که باید از هوایی استشمام کنند که پر است از گازهای آلاینده حاصل فعالیت خودروهای یورو ۲ که سلامت ساکنان شهر را هدف گرفته و روز به روز نفس شهر را بیشتر تنگ می‌کنند.
منبع: همشهری
